تبریز شهر نخستین هاست. یکی از همان نخستین ها، نخستین موزه کاریکاتور نه تنها در ایران بلکه در سطح آسیاست. این موزه عنوان دار پنجمین موزه کارتون و کاریکاتور دنیاست و دومین موزه کاریکاتور جهان از نظر وسعت است. موزه کارتون و کاریکاتور شهر تبریز در محل خانه هنر تبریز و در سال 1385 تاسیس شده است. خانه هنر تبریز که تا یک دهه قبل ساختمان کتابخانه ملی تبریز بود در سال 1318 ه.ش و در سال های آغازین دوره پهلوی اول و با عنوان سالن افسران ساخته شده است. بنایی زیبا و وسیع که هم اکنون دارای بخش های مختلفی همچون نگارخانه، تالارهای نمایش، آمفی تئاتر، بخش اداری و .... است و در طول سالها بارها تغییر کاربری داده است.
با ورود به موزه کارتون تبریز می توانید آثاری از بزرگترین کارکاتوریست های جهان را از نزدیک در غالب دو گالری و 60 اثر ارزشمند ببینید. این آثار محصول برگزاری جشنواره های بین المللی کاریکاتور و کارتون و ماحصل حضور بزرگترین کاریکاتوریست های جهان و ایران همانند پرومبیتا، بایرام حاجی زاده، درژنین، زلاتوفسکی و .... در تبریز است. این موزه زیبا یک مخزن بزرگ با هزاران اثر در خود جای داده است که متعلق به هنرمندان بیش از صد کشور جهان است. اما علاوه بر آثار کاریکاتوریست ها این موزه محل نمایش کلکسیون های متنوع و جذابی در غالب کارت پستال ها، تمبرها، کارت و کتاب های کارتونی، آرشیو گسترده ای از نشریات طنز داخلی و خارجی و ... نیز می باشد که در نوع خود بسیار جالب توجه است.
دو مجسمه کارتونی زیبا اثر مجسمه سازی با نام آقای مغفوریون نیز از دیگر آثار به نمایش درآمده در موزه است. این موزه یک کتابخانه تخصصی با هزاران جلد کتاب و نشریه داخلی و خارجی نیز دارد که در دسترس عموم قرار دارد. این موزه محل تجمع انجمن کاریکاتوریست های تبریز است و تامین هزینه های آن نیز بر عهده این انجمن است و حمایت های دولتی است اما هیچ بودجه ای به طور مستقیم دریافت نمی کند. موزه محل برگزاری نمایشگاه ها و همچنین جشنواره ها و مسابقات بین المللی متعددی است و کلاس های آموزشی نیز در آن برگزار می شود. این موزه در سال 1390 مفتخر به میزبانی روسای موزه های کارتونی جهان از کشورهای سراسر جهان بود است.
