در طبقه زیرین بانک مرکزی ایران در خیابان فردوس ساختمانی قرار دارد که موزه جواهرات ملی ایران نامیده می شود. اما در واقع این مکان خزانه جواهرات ملی ایران است. سابقه جمع آوری جواهرات و تشکیل خزانه ملی به دوران صفویه باز می گردد. مجموعه محدود و ارزشمند جواهرات صفویه در زمان حمله افغان ها به تاراج می رود اما نادر شاه با حمله به کشورهای اطراف این جواهرات را به همراه جواهراتی ارزشمند تر به ایران باز می گرداند. با ظهور حکومت قاجار این جواهرات ارزشمند سازماندهی شده و دست به دست میان شاهان قاجار منتقل میشود و به این مجموعه جواهراتی افزوده می شود. در این زمان جواهرات در کاخ گلستان نگهداری می شوند.
"این جاذبه ی نزدیک را از دست ندهید: موزه ایران باستان"
با ظهور سلسله پهلوی از این جواهرات صورت برداری می شود اما برخی از جواهرات ارزشمند این مجموعه یا واگذار شده و یا به تاراج برده می شود. تا اینکه با احداث بانک ملی بر طبق مصوبه مجلس درسال 1308 ه.ش این جواهرات به عنوان پشتوانه پول ملی به بانک واگذار می شود. بخشی زیادی از جواهرات به بانک ملی واگذار می شود و از سال 1322 ه.ش به عنوان موزه مورد بازدید عموم قرار می گیرد. بنای فعلی ساختمان بانک مرکزی در سال 1334 احداث شده و در سال 1339 ه.ش مالکیت این جواهرات در اختیار بانک مرکزی قرار می گیرد تا پشتوانه ای برای پول ملی باشد.
برخی از جواهرات موجود در این خزانه در تمام دنیا بی نظیر بوده و قابل ارزش گذاری نیست. از جمله جواهرات بیار باارزش این مجموعه می توان به الماس صورتی، زیبا و مشهور دریای نور، کره جواهر نشان عهد ناصری، تاج کیانی فتح علی شاه، تاج سلسله پهلوی، نیمتاج فرح دیبا مشهور به نورالعین، تخت طاووس فتحعلی شاه، تخت پادشاهی نادری، شمشیر نادری، جقه نادری، سپر نادری، کلاه عباس میرزا، تاج و گردنبند فرج دیبا، گردنبند زمرد، شمشیر دسته عاج، شمشیر فتحعلی شاه و سایر سنگ های ارزشمند و بسیار گران بها اشاره کرد. بازدید از این مجموعه خاص شرایط و قوانین خاصی دارد و تنها در روز و ساعات معینی قابل بازدید است چرا که این جواهرات پشتوانه پول ملی ایران است.
