یکی از ارزشمندترین محوطههای تاریخی کشور ایران با نام محوطه باستانی ازبکی، در استان البرز و شهرستان نظرآباد قرار گرفته است و از آن میتوان به عنوان یکی از قدیمیترین و همینطور بزرگتر آثار باستانی ایران نیز یاد کرد. وسعت این محوطهی باستانی تقریبا صد هکتار میباشد و به بخشها و تپههای مختلفی تقسیم شده است که تپهی مرکزی آن تپه الف نام داشته و ارتفاعی بالغ بر 26 متر داشته. در حالی که بقیهی تپهها که دوشان تپه، یان تپه، جیران تپه، مارال تپه، گوموش تپه و غیره را شامل میشود ارتفاع کمی در حد چند متر میباشد.
این منطقهی باستانی و باارزش در بین زمینهای کشاوری شهرستان نظرآباد قرار گرفته است و پس از گذشت چند سال از کشف و شناسایی آن توسط کارشناسان مرکز باستانشناسی، در سال 1352 در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است. محوطهی ازبکی در چندین دورهی مختلف مورد حفاریهای قانونی برای کاوش و تحقیق قرار گرفته است و در این حین اشیای باستانی بسیاری به دست آمده است و همینطور به قدمت و پی بردن به دورههای تمدنی مختلفی که محوطهی ازبکی از آنها به یادگار مانده است، شده است.
جاذبه ی تاریخی و دیدنی نزدیک به شما : روستای احمدآباد، خانه مصدق
از دستاوردهای این اکتشافات در محوطهی ازبکی همینطور میتوان به پیدا کردن بقایای باقدمتترین روستای ایران که مربوط به هزارهی هفتم و ششم است، اشاره کرد. این روستا در "یان تپه" شناسایی شده است و همینطور کهنترین خشتهایی که دست بشر ساخته است نیز در این منطقه یافت شده است. این خشتها شکلهای مختلفی دارند زیرا با دست ساخته شده است و همینطور از آنجایی که تکنیکهای معماری و دیوارسازی خاصی در آنها به کار برده نشده است، میتوان فرض کرد که این محوطه به دورهی آغاز خشت سازی در ایران مربوط میشود.