روستای اسفاد، از توابع شهرستان قاینات، بخش زیرکوه، در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این روستا از قدمت بالایی برخوردار بوده و دارای آب و هوای دل انگیز و زمین های بسیار حاصلخیز آبرفتی می باشد. این منطقه از تنوع گیاهی بسیاری برخودار است. آب مورد نیاز باغات و مزارع این روستا بوسیله ی آب قنات آن تأمین می شود. قدمت این روستای تاریخی حدودا به 700 سال پیش می رسد. جمعیت روستا بالغ بر 629 نفر (در سال 1395) می باشد. محصول اصلی اسفاد، زعفران بوده که از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخودار است. طبیعت بکر اسفاد باعث جذب هرچه بیشتر گردشگران شده، از جمله جاذبه های گردشگری روستا می توان به درخت کهنسال سرو، قنات و قلعه ی آن اشاره کرد، که در اینجا به توضیحی کوتاه در مورد هریک می پردازیم:
درخت سرو کهنسال: این درخت که در بین زمین های کشاورزی واقع شده، زیبایی منحصر به فردی را به وجود آورده است. محیط تنه ی آن 8/40 از سطح زمین می باشد و بسیار برای اهالی منطقه ارزشمند است. این درخت در فهرست میراث طبیعی- ملی به ثبت رسیده است.
قنات اسفاد: قنات روستا بسیار پرآب بوده و در حدود 10 هکتار اراضی از آب آن استفاده می کند. طول این قنات به 550متر می رسد و عمق مادرچاه آن 12 متر است.
قلعه اسفاد: این قلعه از نظر صعب العبور بودن دارای اهمیت زیادی نبوده و نفوذ به آن به آسانی میسر می شده است. در پیرامون قلعه دیواری از جنس سنگ لاشه و برج هایی جهت حفاظت از آن قرار داشته، اتاق های قلعه نیز با سنگ لاشه ساخته شده و از طریق راهروها و درگاه ها با یکدیگر مرتبط بوده اند. اهالی روستا بر این باورند که در نزدیکی قلعه تپه ای تونلی قرار داشته که آن را به روستای قدیمی اسفاد مرتبط می ساخته و گمان آن می رود، این قلعه به چاه های قنات راه داشته و اینگونه با قلعه ی قدیمی در ارتباط بودند.
همچنین با توجه به گفته ی مردمان روستا در گذشته، در بخش قدیمی اسفاد، مسجد جامعی کاملا شبیه به مسجد جامع افین بوده که با گذر زمان از بین رفته و در دهه ی اخیر مسجدی جدید بجای آن ساخته شده است. در صورت درست بودن این مسئله می توان به این نتیجه رسید که قدمت قلعه اسفاد به دوره ی سلجوقی برمی گردد.
