حمام شیخ بهایی یکی از بناهای به یادگار مانده از عهد صفوی است که در زمان شاه عباس اول و به دستور وی ساخته شده است این حمام که منتسب به شیخ بهایی است و به نام گرمابه شیخ بهایی شناخته می شود در حد فاصل مسجد جامع و بنای هارونیه قرار گرفته است. حمام شیخ بهایی به سان تمام حمام های ایرانی از سربینه، گرمینه، خزینه و حوض و آب انبار تشکیل شده است. این حمام دو سربینه با اندازه های متفاوت دارد. سربینه بزرگتر مخصوص مردان بوده و سربینه کوچکتر مخصوص زنان است. سربینه کوچکتر به گونه ای طراحی شده که از بیرون هیچ دیدی نسبت به فضای داخل وجود نداشته باشد. داخل سربینه کوچک ستون های ظریفی متعددی به چشم می خورد.
سقف حمام به صورت گنبدی بوده و روزنه هایی بر روی این گنبد ها تعبیه شده است تا نور مورد نیاز داخل حمام را تامین کند. بر روی دیوارهای حمام نقاشی هایی به چشم می خورد که متاسفانه در گذر زمان آسیب دیده اند. آنچه که این حمام را از بقیه حمام های تاریخی ایران متمایز می کند شیوه خاص گرمایشی آن بدون استفاده از سوخت های معمول آن دوران است. داستان گرم شدن این حمام تنها با یک شمع یا شعله سال هاست که بر سر زبان هاست اما هنوز هم به درستی این راز کشف نشده است. مقبول ترین فرضیه مطرح شده در مورد سیوه تامین گرمای مورد نیاز گرمابه استفاده از سیستم دم و گاز است. ماجرا به کشف سیستم لوله کشی سفالی باز می گردد که حدفاصل آبریزگاه یا همان خلا مسجد جامع و حمام کشف شده است. به نظر ی رسد گاز متان حاصل از فاضلاب از طریق سیتم مکش توسط لوله های سفالی به خزینه منتقل می شده است.
برخی معتقدند تمام فاضلاب شهر اصفهان به سمت خزینه هدایت می شده تا هم برای گرمایش حمام استفاده شود و هم نوعی کود برای محصولات کشاورزی بدست آید. وجود یک عصارخانه که دیوار به دیوار حمام قرار داشته نیز سبب شده تا برخی این فرضیه را مطرح کنند که گاز متان و روغن عصارخانه هر دو برای ایجا شعله و تامین سوخت حمام مورد استفاده قرار می گرفته است. به نظر می رسد فاضلاب هدایت شده به خزینه حد معینی داشته و چون میزان این فاضلاب ورودی به سبب برداشت های بی رویه کود حاصل از فاضلاب توسط کشاورزان از حد معینی کاهش یافته شعله هم اکنون خاموش شده است. برخی دیگر کاوش های قبلی را علت خاموشی شعله حمام می دانند.
نظریه دیگری که در سال های اخیر مطرح شده وجود یک دیگ از جنس طلا است که احتمالا سبب افزایش انرژی می شده است و به دلیل محفوظ ماندن از دستبرد سارقین به صورت یک راز مخفی نگاه داشته شده است. حمام شیخ بهایی سال ها در تصرف شخصی بوده و مالکین متعددی داشته و الحاقات فراوانی به آن صورت گرفته است. این امر سبب شده تا حمام متحمل آسیب های متعددی شود. امروزه بخشی از حمام در اختیار یک کارگاه ریسندگی است اما بخش های دیگر حمام مرمت و بازسازی شده و برخی از الحاقات نیز برچیده شده است. قرار است به زودی این حمام تبدیل به موزه شیخ بهایی شود.
