بنای تاریخی هارونیه در توس قدیم، 25 کیلومتری شمال غربی شهر مشهد قرار دارد. معماری بسیار ساده و باعظمتی که در این بنا استفاده شده منحصر به فرد می باشد. در مورد ساخت این بنا نظریه های گوناگونی وجود دارد که به نظر می رسد این نظریه که بنای هارونیه متعلق به زمان ایلخانی بوده و در زمان تیموریان تکمیل گردیده بسیار به واقعیت نزدیک است زیرا در صورتی که اگر این بنا متعلق به قبل از حمله ی مغولان بود همانند دیگر مکان های مهم تخریب می شد.
اهالی منطقه این مکان را با نام های مختلف زندان هارون، هارونیه و گنبد هارون می شناختند و برخی اعتقاد دارند که در عصرهای پیشین به عنوان زندان هارون استفاده می شده و در این سیاهچال امام موسی بن جعفر و تعدادی از همراهانش مورد آزار و اذیت واقع می شدند. اما بنا به دلایل تاریخی این نظریه مورد قبول نبوده و نشانی دال بر این که در این مکان زندانی بوده است، یافت نشد. معماری بکار رفته در این بنا به شیوه ی آذری بوده و ساخته شده از آجر می باشد و از گچ، ملات و ماسه استفاده شده است. در بخش هایی از بنا با کاربندی های گچی مزین شده است. سقف آن پوشیده از یک گنبد دوجداره ای است و جزو شاخص ترین بخش های بنای هارونیه محسوب می شود. بنای هارونیه دارای سه طبقه می باشد که تشکیل شده از چهار طاق نما و چهارگوشواره، این اثر تاریخی به کمک انجمن آثار ملی مرمت شده است.
